Bitcoin mining pools zijn geweldig voor het verdelen van block rewards aan solo miners, die anders nauwelijks een kans maken. Maar deze pools vormen een centralisatierisico: slechts vijf pools zijn goed voor twee derde van de wereldwijde hashrate. Sinds half oktober is er een update van de manier waarop mining pools en miners met elkaar kunnen samenwerken: Stratum V2. Hierdoor kan de blockproductie in handen van miners komen. 

De meeste kleine en solo Bitcoin-miners sturen hun hash power naar mining pools. Het is de enige echte kans die jij en ik op onze zolder ooit zullen krijgen om in ruil voor onze inspanningen een BTC-blok te 'winnen', wonderen daargelaten. Dit betekent dat het grotendeels mining pools zijn die de blokken bouwen: ze kiezen de transacties zelf, meestal die met de hoogste vergoedingen uiteraard.

Maar hier doemt een probleem op, dat tot nu toe hypothetisch was (maar door Stratum V2 verholpen wordt). Omdat mining pools bedrijven zijn, zouden ze door overheden, beleefd of minder beleefd, kunnen worden verzocht bepaalde transacties te censureren. Deze censuur op protocolniveau is voor geen enkel cryptoproject wenselijk: gaat tegen het hele doel van permissieloze transacties in. 

De worstelingen van Ethereum met censuur door de staat

In Ethereum is dit censuurprobleem niet langer hypothetisch: het heeft ermee te maken sinds de overgang naar proof-of-stake. Blockproductie in Ethereum wordt verondersteld een vrije markt te zijn, maar is in de praktijk een bijna monopolie van een bedrijf genaamd Flashbots. Omdat dit neigt naar de veilige (overheids)kant, heeft dit ertoe geleid dat het merendeel van de Ethereum-blokken OFAC-compliant is. Dit betekent nog steeds geen totale censuur, maar het is een hellend vlak. 

Stratum V2 als oplossing tegen mogelijke censuur

Terug naar Bitcoin. Medio oktober 2022 werd de open-source versie van het Stratum V2 protocol uitgebracht. Het is tien jaar geleden dat V1 werd geïmplementeerd, een eeuwigheid in crypto. Stratum maakt geen deel uit van het kernnetwerk van Bitcoin. Het is puur een communicatieprotocol voor Bitcoin mining.

Wat zijn de voordelen van V2? Er hoeven veel minder gegevens verstuurd te worden tussen miners. Dit gaat miners in afgelegen gebieden in de wereld met slecht internet helpen. De functie van een nieuwe functie, de zogenaamde job negotiation is cruciaal in deze update en in de censuurdiscussie. Het vervangt de verantwoordelijkheid van een mijnpool om werk toe te wijzen aan miners. Zij kunnen hun eigen blokken bouwen. Voor overheden zal het veel moeilijker zijn om duizenden kleine miners over de hele wereld te censureren dan een paar grote mining pools.

De software release betekent niet dat alle miners de software meteen gebruiken. Ten eerste is dit een testversie. Ten tweede is implementatie van nieuwe software vrijwillig. Grootschalige adoptie kan maanden of jaren duren. Dat is niet erg. Het is Bitcoin: Tranquillo...