"Goed nieuws, mensen! Het IMF, politici en de particuliere sector komen gezellig bij elkaar om te praten over digitaal centralebankgeld (CBDC's). Dat betekent dat we geen contant geld meer nodig hebben en dat we altijd gecontroleerd kunnen worden." Zo trapt acteur en podcaster Russell Brand op YouTube zijn tirade af tegen wat hij beschouwt als een nieuw surveillance-instrument van de overheid. 

Het is niet alleen Brand die de stoom uit de oren komt elke keer als een politicus of centrale bankier het onderwerp ter sprake brengt. Voorstanders van online privacy noemen CBDC's 'communisme op de blockchain'. Het geeft de overheid namelijk een instrument in handen om te controleren waar mensen hun geld aan uitgeven. 

De media zijn nogal stil geweest

Digitaal centralebankgeld: moeten we ons zorgen maken? Schreven we eerder dit jaar. Russell Brand deelt veel van de door ons genoemde redenen die zorgwekkend zijn. Het is interessant dat een invloedrijk figuur als hij - hij heeft 6 miljoen volgers op YouTube - stelling neemt tegen dit aankomende in potentie privacy-schendende overheidsinstrument. Er is relatief weinig kritiek gekomen van de media of mediafiguren in het algemeen. Maar Brand neemt een kwartier de tijd voor een sarcastische tirade waarin hij de potentiële dystopische uitkomst van CBDC's tot het uiterste drijft.

Voordelen en nadelen

Om eerlijk te zijn - er zitten voordelen aan laten controleren door centrale banken van het geld op onze bankrekeningen (lees: mobiele telefoon apps). Via de Centrale Bank zou een regering bijvoorbeeld direct subsidies en toelagen kunnen uitdelen, zonder de tussenliggende bureaucratie van allerlei overheidsorganisaties en banken. Het is blockchain, het is snel.

De nadelen van CBDC's zijn ook heel duidelijk. In een maatschappij zonder contant geld, met direct inzicht in en controle over je geld door een Centrale Bank, is er geen mogelijkheid om je geld echt te bezitten. Het kan worden afgenomen door een druk op de knop. 

Brand, met zijn kenmerkende theatraliteit: "Als je een trucker protest begint: 'Oh, waar is mijn geld gebleven?' - 'De digitale spaarpot is kapot, vrees ik. Word eens wat coöperatiever.'" 

De podcaster is ook geen fan van de nieuwe Britse premier Sunak, die weliswaar van zijn land een crypto hub wil maken, maar ook een CBDC-liefhebber is.

Sunak: "En overheden en centrale banken over de hele wereld werken samen...".

Brand: "Oh, Reeaaaaallly, ze werken samen! Dat is ECHT goed nieuws, het IMF, de Wereldbank... waarom betrekken we het WEF en de WHO er niet bij? Wat we nodig hebben zijn ongekozen mondiale organen."

'Energiezuinig' geld

Brand spot met de manier waarop Sunak en met hem de meeste politici en bankiers Bitcoin aanvallen, in Sunaks geval met de verkapte manier om CBDC's als 'energiezuinig' te promoten. 

"Een paar andere vragen. Je gaat dit [CBDC] toch nooit gebruiken om controle uit te oefenen of om social credit-achtige systemen te promoten of om bankrekeningen af te sluiten van mensen waar je het niet mee eens bent, of om mensen te surveilleren?"

Brand, in de rol van de gevestigde orde: "Bitcoin en die andere digitale munten die we niet controleren.... ze zijn sleeeecht... ze zijn niet energie-zuinig. Maar de onze, die we controleren, die wordt energiezuinig. Dus ja, het gaat om energie-efficiëntie het gaat niet om controle..."

IMF-manager: neem een voorbeeld aan de Chinese Communistische Partij

Brand citeert vervolgens de Deputy Manager van het IMF, die nadenkt over manieren om mensen minder huiverachtig te maken voor de overstap op digitaal centralebankgeld. Deze Bo Li moedigt instellingen aan eens te kijken hoe de Chinese Communistische Partij gebruik maakt van CBDC-gegevens.

Brand, lachend: "I loooove the Chinese Communist Party!"