De Europese Unie moet zorgvuldig nagaan wat de gevolgen zijn van de uitgifte van een digitale euro, nog voordat het nadenkt over hóe dit centralebankgeld uitgegeven gaat worden. Dit statement komt van een lobbygroep van grote financiële dienstverleners uit de EU: de IFF.

De reactie volgt op de consultatie die de Europese Commissie heeft gedaan: dit is een verzoek om input van allerlei partijen. In het IFF (Institute of International Finance) zitten banken, betaalproviders en accountantskantoren. Hun voornaamste punt van kritiek is dat de EU al besloten lijkt te hebben tot een digitale euro en alleen wil weten hoe de invoering moet plaatsvinden. Terwijl de eerste vraag zou moeten zijn: willen we zo'n vorm van geld eigenlijk wel?

Wat is een digitale euro?

Ons geld is toch al grotendeels digitaal? Dus wat is het nieuwe aan digitaal centralebankgeld (CBDC)? Een verschil is dat dit geld, mocht het worden ingevoerd, rechtsreeks wordt uitgegeven aan de burger door de centrale bank. De burger heeft een rekening waarop de centrale bank rechtstreeks kan storten. Dat is handig maar ook een beetje griezelig, omdat het in potentie weinig overlaat van de privacy van je uitgaven. Ook is het denkbaar dat dit geld 'programmeerbaar' is: dat de overheid bijvoorbeeld wil bepalen waaraan je je geld wel of niet kan uitgeven. Ook is het denkbaar om op dergelijke tegoeden een negatieve rente in te stellen.

Al die potentiële negatieve bijeffecten van centralebankgeld zijn misschien niet eens de hoofdreden dat financiële instellingen hun bezwaren hebben. Zij hebben namelijk hun eigen belangen. Een centrale bank die rechtstreeks geld beheert van burgers... hadden we niet een dienstverlener die daar nu aan verdient? Juist. Het zijn de banken die hun marktpositie bedreigd zien. Dit geeft het hoofd van de IFF ook met zo veel woorden toe: het afschaffen van de rol van de banken zou "uiterst schadelijk zijn voor de financiële stabiliteit en de economie [...] zonder het banksysteem kunnen we niet bestaan."

Bedreiging voor crypto?

Sommige mensen vragen zich af of digitaal centralebankgeld een bedreiging is voor crypto. Maar het verschil tussen wat met name Bitcoin doet en wat centrale banken kunnen, kon niet groter zijn. Weliswaar lenen banken te zijner tijd misschien technologie van crypto - dat wil niet zeggen dat de fundamentele eigenschappen van Bitcoin te kopiëren zijn. Net als ons huidige geld is centralebankgeld naar willekeur en oneindig te creëren, in tegenstelling tot de 21 miljoen max die er zit aan Bitcoin. Ook het woordje 'centrale' is veelzeggend. Door dit contrast zou de invoering van centralebankgeld Bitcoin misschien alleen maar populairder maken: het is namelijk een uitvlucht uit een geldsysteem waarin de macht steeds meer gecentraliseerd wordt.