Het Europese Parlement stemde gisteren vóór een voorstel van een fel betwiste maatregel om anonieme cryptotransacties te verbieden. Het is een maatregel die, zoals veel crypto voorstanders aankaarten, indruist tegen de geest van de crypto-industrie en de privacy schendt. Mocht de maatregel inderdaad ingaan, dan betekent dit in de praktijk veel papierwerk bij het overmaken van de crypto van bijvoorbeeld je account bij een exchange naar je eigen wallet. De maatregel ontmoedigt daardoor het in eigen beheer houden van je crypto, terwijl dat juist een van de pijlers van het crypto-ethos is.

De maatregel valt binnen de zogenaamde Transfer of Funds Regulation (TFR) waarmee de Commissie Economische en monetaire zaken (ECON) bezig is. Dit pakket aan maatregelen werd oorspronkelijk uitgerold voor de traditionele financiële industrie in het kader van beleid tegen witwaspraktijken. Maar nu wordt het pakket dus mogelijk uitgebreid naar crypto, in een strengere vorm, die onbedoelde nadelige gevolgen kan hebben.

Nog niet definitief

De maatregel is er overigens nog niet definitief door. De zogenaamde trialoog-onderhandelingen gaan de komende weken beginnen. EU-parlementsleden kunnen, mits ze dat doen in voldoende groten getale, nog vragen om een plenaire stemming om de maatregel aan te passen. Ook in de trialoog-onderhandelingen kunnen nog aanpassingen worden doorgevoerd in de wet. Burgers en bedrijven kunnen parlementsleden benaderen en zo tegendruk uitoefenen.

Verstikkend voor de industrie

De maatregel wordt door crypto-aanhangers en -bedrijven veroordeeld als verstikkend voor de innovatie van een opkomende industrie en voor de privacy van gebruikers. Het zou crypto-beurzen (exchanges) die zakendoen met Europese klanten opzadelen met een karrenvracht aan papierwerk, waardoor ze deze transacties mogelijk zullen schrappen.

Wat betekent de voorgestelde maatregel concreet?

• Stel, ik wil vanuit mijn account op een exchange wat Ether overmaken naar een privé wallet van een vriend. Dan moet ik de gegevens van die vriend, die dus niet eens klant is van de exchange in kwestie is, doorgeven. Aangezien dit ondoenlijk is, zullen exchanges zich gedwongen voelen deze transacties onmogelijk te maken.
• Het is ook denkbaar dat exchanges, om van het gedoe af te zijn, transacties naar privé wallets helemaal onmogelijk maken.
• Bij elke transactie van meer dan duizend euro moeten exchanges je gegevens aangeven bij de “anti-witwas-autoriteiten”. Stel je voor dat dit het geval zou zijn bij elke banktransactie van meer dan duizend euro. Dan konden banken wel sluiten.

Conclusie

Pas geleden waren we nog opgelucht dat de EU Bitcoin niet zou verbieden maar deze nieuwe ontwikkeling maakt crypto-bezitters niet vrolijk. Het heeft er alle schijn van dat de EU de crypto-industrie niet wil omarmen als brenger van innovatie en werkgelegenheid, maar het eerder ziet als risicovol en een middel voor witwassen. Uiteraard is iedereen tegen witwaspraktijken maar het aandeel daarvan binnen crypto-transacties die voor dit verkeerde doel worden gebruikt, is maar een fractie van een procent van het totaal. Als de maatregelen in huidige vorm doorgaan, betekent dit een ongekende vorm van financiële surveillance, die het burgers onmogelijk maakt om hun bezit in privé wallets af te schermen van hongerige blikken van buitenstaanders. De surveillancemogelijkheden die overheden en trouwens ook crypto-bedrijven krijgen, nemen enorm toe. Ga maar na: je huisadres wordt gekoppeld aan je blockchain-adres. Nog los van de surveillance van bedrijven en de staat, kan het criminelen die deze data hacken op het idee brengen om phishing mails te sturen of eens bij je aan te kloppen.

Met enige goede wil kunnen we overigens ook een meer positief perspectief op deze ontwikkelingen geven. Meer en meer wordt duidelijk dat crypto een plek krijgt binnen het financiële systeem en niet verboden gaat worden. De staat wil uiteindelijk gewoon belasting kunnen heffen op bezit, en witwassen zo veel mogelijk tegengaan. Dat is begrijpelijk, maar neemt niet weg dat deze maatregelen dat doel ver voorbijschieten. Op een industrie en een populatie die geneigd zal zijn te vertrekken uit Europa valt ook weinig belasting te heffen.